Genel Af Nedir? Özel Af Nedir? 2024 Yılında Genel Af Çıkacak Mı?

Makaleler
25.05.2024

Hukuk, toplum düzeninin sağlanması ve adaletin tesis edilmesi amacıyla bir dizi kurallar ve prensipler içerir. Bu çerçevede, suç işleyenler için verilen cezalar da hukukun temel unsurlarından biridir. Ancak, bazı durumlarda toplumsal barışın yeniden tesis edilmesi, hataların düzeltilmesi veya adaletin daha hassas bir şekilde uygulanması için af kararları verilir. Bu af kararları, genel af ve özel af olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır.

GENEL AF NEDİR? (TCK m.65/1)

Genel af, kamu davasının düşmesi veya ceza mahkumiyetinin tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkması sonucunu doğuran bir ceza hukuku kavramıdır. Bu tür bir af kararıyla, suç işleyenlerin cezaları tamamen ortadan kaldırılır ve suçlarıyla ilgili yargı süreci sona erer. Genel af, genellikle toplumda büyük olayların ardından veya toplumsal barışın sağlanması amacıyla çıkarılır. Tüm suçları veya belirli suçları kapsayacak şekilde ilan edilebilir.

 

ÖZEL AF NEDİR? (TCK m.65/2)

Özel af ise, kesinleşmiş hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinden vazgeçilmesi veya cezaevinde infaz edilecek sürenin azaltılması veya hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesini sağlayan bir ceza hukuku kavramıdır. Bu tür af kararları, belirli durumlarda adaletin daha hassas bir şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla verilir. Özel af, suçun mahiyeti ve işlenme koşulları göz önüne alınarak bireysel veya gruplar için çıkarılabilir. ,

 

GENEL VE ÖZEL AFFI ÇIKARMA YETKİSİ KİMDEDİR?

Genel ve özel affı çıkarma yetkisi Türkiye'de yasama organına yani Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne aittir. Anayasa'nın ilgili maddelerinde belirtildiği üzere, genel veya özel af ilanına karar verme yetkisi TBMM üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile gerçekleştirilir. Dolayısıyla, af kararları yasama organı olan Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından alınır ve ilan edilir.

Bununla birlikte, Cumhurbaşkanına da bireysel özel af çıkarma yetkisi Anayasa'da belirtilmiştir. Cumhurbaşkanı, Anayasanın 104. maddesinde belirtilen şartlar altında, sürekli hastalık, sakatlık veya kocama gibi sebeplerle belirli kişilerin cezalarını hafifletme veya kaldırma yetkisine sahiptir. Ancak, bu yetki genel af ilanına ilişkin değildir özel af durumuyla sınırlıdır.

 

GENEL AFTAN KİMLER YARARLANAMAZ?

Yalnızca orman suçları için genel veya özel af çıkarılamaz. Ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçlar genel ve özel af kapsamına alınamaz. (m.169) ,

 

AF KARARININ SONUÇLARI NELERDİR?

Türk Ceza Kanunu'nun 65. maddesi genel af hükümlerini belirtiyor. Maddeye göre, bir genel af ilan edildiğinde,

1. Henüz infazına başlanmamış cezalar infaz edilmez.
2. Adli sicil kayıtları silinir.
3. İnfazı devam eden mahkumlar serbest bırakılır.
4. Davası açılmış ancak henüz sonuçlanmamış kişiler hakkında düşme kararı verilir.

 

2024 YILINDA AF ÇIKACAK MI?

2024 yılında çıkması beklenen genel veya özel affın hangi suçları kapsayacağı konusunda Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ; "Meclisin takvimi nedeniyle o pakette yer alamayan birçok husus var. Özellikle Ceza Mahkemesi Kanunu ile ilgili. Ülkemizde 'cezasızlık' algısını ortadan kaldırmaya yönelik 'yapanın yanına kar kalmamasına' yönelik bazı yasal düzenleme ihtiyaçları var. Bununla ilgili taslak çalışmalarını milletvekillerimizin takdirlerine sunacağız. Yine 9'uncu Yargı Paketi'nde yargımızın ihtiyacı olan yargı hizmetlerinin etkinliğini daha da arttırmaya yönelik önemli yasal düzenlemelerimiz olacak. Meclis açıldığında seçim sonrası inşallah meclisimizin takdirlerine taslak çalışmamızı sunacağız."
ifadelerini kullandı. Bu açıklamalardan anlaşıldığı kadarıyla meclisin gündeminde af kararına ilişkin bir düzenleme henüz mevcut değil.